GSEB Solutions for ધોરણ ૦૯ Gujarati

GSEB std 10 science solution for Gujarati check Subject Chapters Wise::

નીચે આપેલી અભિવ્યક્તિઓ પૈકી કઈ બહુપદી એક – ચલ વાળી છે અને કઈ બહુપદી એક – ચલ વાળી નથી ? તમારા જવાબ માટે કારણ આપો : (સ્વા_2.1_1(1))

Hide | Show

જવાબ :  : અહી બધી જ બૈજિક અભિવ્યક્તિઓનાં x ચલના ઘાતાંકએ પૂર્ણ સંખ્યાઓ છે. એ એક ચલવાળી બહુપદી છે.


નીચે આપેલી અભિવ્યક્તિઓ પૈકી કઈ બહુપદી એક – ચલ વાળી છે અને કઈ બહુપદી એક – ચલ વાળી નથી ? તમારા જવાબ માટે કારણ આપો :  (સ્વા_2.1_1(2))

Hide | Show

જવાબ :  : અહી બધી જ બૈજિક અભિવ્યક્તિઓનાં y ચલના ઘાતાંકએ પૂર્ણ સંખ્યાઓ છે. ∴  એ એક ચલવાળી બહુપદી છે.


નીચે આપેલી અભિવ્યક્તિઓ પૈકી કઈ બહુપદી એક – ચલ વાળી છે અને કઈ બહુપદી એક – ચલ વાળી નથી ? તમારા જવાબ માટે કારણ આપો :  (સ્વા_2.1_1(3))

Hide | Show

જવાબ :  : અહી ચલની  ઘાત એ પૂર્ણ સંખ્યા નથી. ∴  એટલે કે  એ એકચલ બહુપદી નથી કારણ કે ચલનો ઘાતાંક પૂર્ણ સંખ્યા નથી.


નીચે આપેલી અભિવ્યક્તિઓ પૈકી કઈ બહુપદી એક – ચલ વાળી છે અને કઈ બહુપદી એક – ચલ વાળી નથી ? તમારા જવાબ માટે કારણ આપો :  (સ્વા_2.1_1(4))

Hide | Show

જવાબ :  : અહી y ચલના ઘાત  એ પૂર્ણ સંખ્યા નથી. એટલે કે  એ એક ચલવાળી બહુપદી નથી કારણ કે ચલનો ઘાતાંક પૂર્ણ સંખ્યા નથી.


નીચે આપેલી અભિવ્યક્તિઓ પૈકી કઈ બહુપદી એક – ચલ વાળી છે અને કઈ બહુપદી એક – ચલ વાળી નથી ? તમારા જવાબ માટે કારણ આપો :  (સ્વા_2.1_1(5))

Hide | Show

જવાબ : અહી દરેક ચલનનો ઘાતાંકએ પૂર્ણ સંખ્યાઓ છે. ∴  એ ચલ x, y અને t એમ ત્રણ ચલવાળી બહુપદી છે.


નીચેનામાંથી  નો સહગુણક લખો :  (સ્વા_2.1_2(1))

Hide | Show

જવાબ : અહી  નો સહગુણક 1 છે.


નીચેનામાંથી  નો સહગુણક લખો :  (સ્વા_2.1_2(2))

Hide | Show

જવાબ : અહી  નો સહગુણક  છે.


નીચેનામાંથી  નો સહગુણક લખો : (સ્વા_2.1_2(3))

Hide | Show

જવાબ : અહી  નો સહગુણક  છે.


નીચેનામાંથી  નો સહગુણક લખો : (સ્વા_2.1_2(4))

Hide | Show

જવાબ :   અહી  નો સહગુણક 1 છે.


35 ઘાતાંકવાળી દ્વિપદીનું કોઈપણ એક ઉદાહરણ અને 100 ઘાતાંકવાળી એકપદીનું કોઈપણ એક ઉદાહરણ આપો. (સ્વા_2.1_3)

Hide | Show

જવાબ : 35 ઘાતાંકવાળી દ્વિપદી 100 ઘાતાંકવાળી એકપદી


નીચે આપેલી બહુપદીઓની ઘાત લખો :  (સ્વા_2.1_4(1))

Hide | Show

જવાબ : અહી x ની મહત્તમ ઘાત 3 છે. તેથી આપેલ બહુપદીની ઘાત 3 છે.


નીચે આપેલી બહુપદીઓની ઘાત લખો : (સ્વા_2.1_4(2))

Hide | Show

જવાબ : અહી y ની મહત્તમ ઘાત 2 છે. તેથી આપેલ બહુપદીની ઘાત 2 છે.


નીચે આપેલી બહુપદીઓની ઘાત લખો : (સ્વા_2.1_4(3))

Hide | Show

જવાબ : અહી x ની મહત્તમ ઘાત 1 છે. તેથી આપેલ બહુપદીની ઘાત 1 છે.


નીચે આપેલી બહુપદીઓની ઘાત લખો :  (સ્વા_2.1_4(4))

Hide | Show

જવાબ : અહી અહી x ની મહત્તમ ઘાત 0 છે. તેથી આપેલ બહુપદીની ઘાત શૂન્ય છે.


નીચે આપેલી બહુપદીઓને સુરેખ, દ્વિઘાત કે ત્રિઘાત બહુપદીમાં વર્ગીકૃત કરો  :  (સ્વા_2.1_5(1))

Hide | Show

જવાબ : અહી  ની મહત્તમ ઘાત 2 છે. તેથી તે દ્વિઘાત બહુપદી છે.


નીચે આપેલી બહુપદીઓને સુરેખ, દ્વિઘાત કે ત્રિઘાત બહુપદીમાં વર્ગીકૃત કરો  :  (સ્વા_2.1_5(2))

Hide | Show

જવાબ : અહી  ની મહત્તમ ઘાત 3 છે. તેથી તે ત્રિઘાત બહુપદી છે.


નીચે આપેલી બહુપદીઓને સુરેખ, દ્વિઘાત કે ત્રિઘાત બહુપદીમાં વર્ગીકૃત કરો  :  (સ્વા_2.1_5(3))

Hide | Show

જવાબ : અહી  ની મહત્તમ ઘાત 2 છે. તેથી તે દ્વિઘાત બહુપદી છે.


નીચે આપેલી બહુપદીઓને સુરેખ, દ્વિઘાત કે ત્રિઘાત બહુપદીમાં વર્ગીકૃત કરો  :  (સ્વા_2.1_5(4))

Hide | Show

જવાબ : અહી  ની મહત્તમ ઘાત 1 છે. તેથી તે સુરેખ બહુપદી છે.


નીચે આપેલી બહુપદીઓને સુરેખ, દ્વિઘાત કે ત્રિઘાત બહુપદીમાં વર્ગીકૃત કરો  : (સ્વા_2.1_5(5))

Hide | Show

જવાબ : અહી ની મહત્તમ ઘાત 1 છે. તેથી તે સુરેખ બહુપદી છે.


નીચે આપેલી બહુપદીઓને સુરેખ, દ્વિઘાત કે ત્રિઘાત બહુપદીમાં વર્ગીકૃત કરો  :  (સ્વા_2.1_5(6))

Hide | Show

જવાબ : અહી  ની મહત્તમ ઘાત 2 છે. તેથી તે દ્વિઘાત બહુપદી છે.


નીચે આપેલી બહુપદીઓને સુરેખ, દ્વિઘાત કે ત્રિઘાત બહુપદીમાં વર્ગીકૃત કરો  :  (સ્વા_2.1_5(7))

Hide | Show

જવાબ : અહી  ની મહત્તમ ઘાત 3 છે. તેથી તે ત્રિઘાત બહુપદી છે.


 ની નીચેની કિમત માટે  બહુપદીનું મૂલ્ય શોધો :  (સ્વા_2.2_1(1))

Hide | Show

જવાબ :                   આમ, બહુપદી  બહુપદીનું મૂલ્ય  માટે 3 છે.


 ની નીચેની કિમત માટે  બહુપદીનું મૂલ્ય શોધો :  (સ્વા_2.2_1(2))

Hide | Show

જવાબ :                           આમ, બહુપદી  બહુપદીનું મૂલ્ય  માટે  છે.


 ની નીચેની કિમત માટે  બહુપદીનું મૂલ્ય શોધો :  (સ્વા_2.2_1(3))

Hide | Show

જવાબ :                           આમ, બહુપદી  બહુપદીનું મૂલ્ય  માટે  છે.


નીચે આપેલી બહુપદી માટે અને  શોધો :  (સ્વા_2.2_2(1))

Hide | Show

જવાબ :                                 


નીચે આપેલી બહુપદી માટે અને  શોધો :  (સ્વા_2.2_2(3))

Hide | Show

જવાબ :  


નીચે આપેલી બહુપદી માટે અને  શોધો :  (સ્વા_2.2_2(4))

Hide | Show

જવાબ :


નીચેની બહુપદીની સામે દર્શાવેલ  ની કિમતો એ આપેલ બહુપદીનાં શૂન્યો છે કે નહી ચકાસો :  (સ્વા_2.2_3(1))

Hide | Show

જવાબ : હા. આમ,  એ બહુપદી  નું શૂન્ય છે.


નીચેની બહુપદીની સામે દર્શાવેલ  ની કિમતો એ આપેલ બહુપદીનાં શૂન્યો છે કે નહી ચકાસો :  (સ્વા_2.2_3(2))

Hide | Show

જવાબ :


નીચેની બહુપદીની સામે દર્શાવેલ  ની કિમતો એ આપેલ બહુપદીનાં શૂન્યો છે કે નહી ચકાસો :  (સ્વા_2.2_3(3))

Hide | Show

જવાબ :   હા. આમ,  એ બહુપદી  ના શૂન્યો છે.


નીચેની બહુપદીની સામે દર્શાવેલ  ની કિમતો એ આપેલ બહુપદીનાં શૂન્યો છે કે નહી ચકાસો :  (સ્વા_2.2_3(5))

Hide | Show

જવાબ :   હા. આમ,  એ  નું શૂન્ય છે.


નીચેની બહુપદીની સામે દર્શાવેલ  ની કિમતો એ આપેલ બહુપદીનાં શૂન્યો છે કે નહી ચકાસો :  (સ્વા_2.2_3(6))

Hide | Show

જવાબ :


નીચેની બહુપદીની સામે દર્શાવેલ  ની કિમતો એ આપેલ બહુપદીનાં શૂન્યો છે કે નહી ચકાસો :  (સ્વા_2.2_3(8))

Hide | Show

જવાબ :


નીચે આપેલ બહુપદીનાં શૂન્યો શોધો :  (સ્વા_2.2_4(1))

Hide | Show

જવાબ :    આમ,  નું શૂન્ય  છે.


નીચે આપેલ બહુપદીનાં શૂન્યો શોધો :  (સ્વા_2.2_4(2))

Hide | Show

જવાબ :    આમ,  નું શૂન્ય  છે.


નીચે આપેલ બહુપદીનાં શૂન્યો શોધો : (સ્વા_2.2_4(3))

Hide | Show

જવાબ :     આમ,  નું શૂન્ય  છે.


નીચે આપેલ બહુપદીનાં શૂન્યો શોધો :  (સ્વા_2.2_4(4))

Hide | Show

જવાબ :     આમ,  નું શૂન્ય  છે.


નીચે આપેલ બહુપદીનાં શૂન્યો શોધો :  (સ્વા_2.2_4(5))

Hide | Show

જવાબ :     આમ,  નું શૂન્ય  છે.


નીચે આપેલ બહુપદીનાં શૂન્યો શોધો :  (સ્વા_2.2_4(6))

Hide | Show

જવાબ :     આમ,  નું શૂન્ય  છે.


નીચે આપેલ બહુપદીનાં શૂન્યો શોધો :  વાસ્તવિક સંખ્યાઓ છે. (સ્વા_2.2_4(7))

Hide | Show

જવાબ :     આમ,  નું શૂન્ય  છે.


બહુપદી  નો નીચેના ભાજક વડે ભાગાકાર કરો અને શેષ શોધો :  (સ્વા_2.3_1(3))

Hide | Show

જવાબ :


બહુપદી  નો નીચેના ભાજક વડે ભાગાકાર કરો અને શેષ શોધો :  (સ્વા_2.3_1(4))

Hide | Show

જવાબ :


બહુપદી  ને વડે ભાગતાં મળતી શેષ શોધો. (સ્વા_2.3_3)

Hide | Show

જવાબ :


બહુપદી  એ આપેલ બહુપદી  નો અવયવ છે કે નહિ તે અવયવ પ્રમેય પરથી નક્કી કરો : (સ્વા_2.4_2(1))

Hide | Show

જવાબ :                               હા,  નો અવયવ છે.


બહુપદી  એ આપેલ બહુપદી  નો અવયવ છે કે નહિ તે અવયવ પ્રમેય પરથી નક્કી કરો : (સ્વા_2.4_2(3))

Hide | Show

જવાબ :                               હા,  નો અવયવ છે.


નીચેના દરેકમાં  એ નો એક અવયવ હોય તો  ની કિમત શોધો : (સ્વા_2.4_3(1))

Hide | Show

જવાબ :  નો અવયવ છે.   થાય.     ∴ 


નીચેના દરેકમાં  એ નો એક અવયવ હોય તો ની કિમત શોધો : (સ્વા_2.4_3(3))

Hide | Show

જવાબ :  નો અવયવ છે.   થાય.      ∴ 


અવયવ પાડો :  (સ્વા_2.4_5(1))

Hide | Show

જવાબ :                                                                                                                                             આમ,


યોગ્ય નિત્યસમનો ઉપયોગ કરીને નીચેના ગુણાકાર મેળવો :  (સ્વા_2.5_1(1))

Hide | Show

જવાબ :                               


યોગ્ય નિત્યસમનો ઉપયોગ કરીને નીચેના ગુણાકાર મેળવો :  (સ્વા_2.5_1(2))

Hide | Show

જવાબ :                              


યોગ્ય નિત્યસમનો ઉપયોગ કરીને નીચેના ગુણાકાર મેળવો :  (સ્વા_2.5_1(3))

Hide | Show

જવાબ :                                


યોગ્ય નિત્યસમનો ઉપયોગ કરીને નીચેના ગુણાકાર મેળવો :  (સ્વા_2.5_1(4))

Hide | Show

જવાબ :                                           


યોગ્ય નિત્યસમનો ઉપયોગ કરીને નીચેના ગુણાકાર મેળવો :  (સ્વા_2.5_1(5))

Hide | Show

જવાબ :                                  


સીધો ગુણાકાર કર્યા સિવાય નિત્યસમોનો ઉપયોગ કરીને નીચેના ગુણાકારની કિંમતો મેળવો : (સ્વા_2.5_2(1))

Hide | Show

જવાબ :                                                                    


સીધો ગુણાકાર કર્યા સિવાય નિત્યસમોનો ઉપયોગ કરીને નીચેના ગુણાકારની કિંમતો મેળવો : (સ્વા_2.5_2(2))

Hide | Show

જવાબ :                                                           


સીધો ગુણાકાર કર્યા સિવાય નિત્યસમોનો ઉપયોગ કરીને નીચેના ગુણાકારની કિંમતો મેળવો :  (સ્વા_2.5_2(3))

Hide | Show

જવાબ :                                                              


યોગ્ય નિત્યસમનો ઉપયોગ કરી અવયવ પાડો :  (સ્વા_2.5_3(1))

Hide | Show

જવાબ :                                                          


યોગ્ય નિત્યસમનો ઉપયોગ કરી અવયવ પાડો :  (સ્વા_2.5_3(2))

Hide | Show

જવાબ :                                                     


યોગ્ય નિત્યસમનો ઉપયોગ કરી અવયવ પાડો : (સ્વા_2.5_3(3))

Hide | Show

જવાબ :                    


યોગ્ય નિત્યસમનો ઉપયોગ કરીને વિસ્તરણ કરો :  (સ્વા_2.5_4(1))

Hide | Show

જવાબ :


યોગ્ય નિત્યસમનો ઉપયોગ કરીને વિસ્તરણ કરો :  (સ્વા_2.5_4(2))

Hide | Show

જવાબ :


યોગ્ય નિત્યસમનો ઉપયોગ કરીને વિસ્તરણ કરો :  (સ્વા_2.5_4(3))

Hide | Show

જવાબ :


યોગ્ય નિત્યસમનો ઉપયોગ કરીને વિસ્તરણ કરો :  (સ્વા_2.5_4(4))

Hide | Show

જવાબ :


યોગ્ય નિત્યસમનો ઉપયોગ કરીને વિસ્તરણ કરો :  (સ્વા_2.5_4(5))

Hide | Show

જવાબ :


યોગ્ય નિત્યસમનો ઉપયોગ કરીને વિસ્તરણ કરો :  (સ્વા_2.5_4(6))

Hide | Show

જવાબ :


નીચેના ઘનનું વિસ્તરણ કરો :  (સ્વા_2.5_6(1))

Hide | Show

જવાબ :                                           


નીચેના ઘનનું વિસ્તરણ કરો :  (સ્વા_2.5_6(2))

Hide | Show

જવાબ :                                            


નીચેના ઘનનું વિસ્તરણ કરો :  (સ્વા_2.5_6(3))

Hide | Show

જવાબ :                                             


નીચેના ઘનનું વિસ્તરણ કરો :  (સ્વા_2.5_6(4))

Hide | Show

જવાબ :                                             


યોગ્ય નિત્યસમનો ઉપયોગ કરીને કિંમત મેળવો : (સ્વા_2.5_7(1))

Hide | Show

જવાબ :                                                                


યોગ્ય નિત્યસમનો ઉપયોગ કરીને કિંમત મેળવો :  (સ્વા_2.5_7(2))

Hide | Show

જવાબ :                                                                


યોગ્ય નિત્યસમનો ઉપયોગ કરીને કિંમત મેળવો :  (સ્વા_2.5_7(3))

Hide | Show

જવાબ :                                                                                


નીચેના પૈકી પ્રત્યેકના અવયવ પાડો :  (સ્વા_2.5_8(1))

Hide | Show

જવાબ :        


નીચેના પૈકી પ્રત્યેકના અવયવ પાડો :  (સ્વા_2.5_8(2))

Hide | Show

જવાબ :


નીચેના પૈકી પ્રત્યેકના અવયવ પાડો :  (સ્વા_2.5_8(3))

Hide | Show

જવાબ :        


નીચેના પૈકી પ્રત્યેકના અવયવ પાડો :  (સ્વા_2.5_8(4))

Hide | Show

જવાબ :


નીચેના પૈકી પ્રત્યેકના અવયવ પાડો :  (સ્વા_2.5_8(5))

Hide | Show

જવાબ :


ચકાસો :  (સ્વા_2.5_9(1))

Hide | Show

જવાબ : જ.બા.                                                         


ચકાસો :  (સ્વા_2.5_9(2))

Hide | Show

જવાબ : ડા.બા.                                                           = .બા.


નીચેના પૈકી દરેકના અવયવ પાડો : (સ્વા_2.5_10(1))

Hide | Show

જવાબ :  નિત્યસમ છે. અને  લેતાં,                                     


નીચેના પૈકી દરેકના અવયવ પાડો : (સ્વા_2.5_10(2))

Hide | Show

જવાબ :  નિત્યસમ છે. અને  લેતાં,                                                         


જો  તો સાબિત કરો કે (સ્વા_2.5_13)

Hide | Show

જવાબ : આપણે જાણીએ છીએ કે  નિત્યસમ છે. જો  હોય, તો    


ઘનનું મૂલ્ય મેળવ્યા સિવાય નીચેના દરેકની કિંમતો મેળવો : (સ્વા_2.5_14(1))

Hide | Show

જવાબ :


ઘનનું મૂલ્ય મેળવ્યા સિવાય નીચેના દરેકની કિંમતો મેળવો : (સ્વા_2.5_14(2))

Hide | Show

જવાબ :


આપેલ બહુપદીની ઘાત જણાવો :  (ઉદા_1(1))

Hide | Show

જવાબ : ચલનો મહત્તમ ઘાતાંક 5 છે. તેથી બહુપદીની ઘાત 5 છે.


આપેલ બહુપદીની ઘાત જણાવો :  (ઉદા_1(2))

Hide | Show

જવાબ : ચલનો મહત્તમ ઘાતાંક 8 છે. તેથી બહુપદીની ઘાત 8 છે.


આપેલ બહુપદીની ઘાત જણાવો : (ઉદા_1(3))

Hide | Show

જવાબ : અહી એક જ પદ 2 છે. તેને  તરીકે પણ લખી શકાય છે. તેથી  નો ઘાતાંક 0 છે. તેથી બહુપદીની ઘાત 0 છે.


આપેલ બહુપદીનું મૂલ્ય બહુપદીની ચલની સામે દર્શાવેલ કિંમતો માટે શોધો : આગળ (ઉદા_2(1))

Hide | Show

જવાબ :  આગળ બહુપદી  નું મૂલ્ય,        


આપેલ બહુપદીનું મૂલ્ય બહુપદીની ચલની સામે દર્શાવેલ કિંમતો માટે શોધો : આગળ (ઉદા_2(2))

Hide | Show

જવાબ :  આગળ બહુપદી  નું મૂલ્ય,        


આપેલ બહુપદીનું મૂલ્ય બહુપદીની ચલની સામે દર્શાવેલ કિંમતો માટે શોધો : આગળ (ઉદા_2(3))

Hide | Show

જવાબ :  આગળ બહુપદી  નું મૂલ્ય,


ચકાસો કે  અને 2 બહુપદી  નાં શૂન્યો છે કે નહીં. (ઉદા_3)

Hide | Show

જવાબ : ધારો કે તેથી,  એ બહુપદી  નું શૂન્ય છે, પરંતુ 2 એ બહુપદી નું શૂન્ય નથી.


બહુપદી  નાં શૂન્યો શોધો. (ઉદા_4)

Hide | Show

જવાબ : ધારો કે હવે,  લેતાં, તેથી,  એ બહુપદી  નું શૂન્ય છે.


ચકાસો : 2 અને 0 બહુપદી નાં શૂન્ય છે. (ઉદા_5)

Hide | Show

જવાબ : ધારો કે તેથી અને આથી, 2 અને 0 બંને બહુપદી  નાં શૂન્યો છે.


જ્યારે વડે ભાગવામાં આવે ત્યારે મળતી શેષ શોધો. (ઉદા_9)

Hide | Show

જવાબ : અહી  નું શૂન્ય 1 છે. તેથી શેષ પ્રમેય પ્રમાણે જ્યારે  વડે ભાગવામાં આવે ત્યારે મળતી શેષ 2 છે.


જો નો અવયવ હોય તો  ની કિમત શોધો. (ઉદા_12)

Hide | Show

જવાબ :  નો અવયવ છે.  હવે   ∴ 


યોગ્ય નિત્યસમનો યોગ્ય ઉપયોગ કરીને નીચેના ગુણાકાર મેળવો.  (ઉદા_16(1))

Hide | Show

જવાબ : અહી નિત્યસમ  ઉપયોગ કરતાં,  મૂકતાં,                                                    


યોગ્ય નિત્યસમનો યોગ્ય ઉપયોગ કરીને નીચેના ગુણાકાર મેળવો.  (ઉદા_16(2))

Hide | Show

જવાબ : અહી નિત્યસમ  ઉપયોગ કરતાં,                     


સીધો ગુણાકાર કર્યા સિવાય  ની કિંમત મેળવો. (ઉદા_17)

Hide | Show

જવાબ :                                                    


અવયવ પાડો : (ઉદા_18(1))

Hide | Show

જવાબ : અહી આપેલી પદાવલીને  સાથે સરખાવતાં અને નિત્યસમનો ઉપયોગ કરતાં,


અવયવ પાડો : (ઉદા_18(2))

Hide | Show

જવાબ : હવે નિત્યસમ સાથે સરખાવતાં,


અવયવ પાડો : (ઉદા_21)

Hide | Show

જવાબ :


આપેલા ઘનને વિસ્તૃત સ્વરૂપમાં લખો : (ઉદા_22(1))

Hide | Show

જવાબ : આપેલ પદાવલિને  સાથે સરખાવતાં, તેથી નિત્યસમનો ઉપયોગ કરતાં,                


આપેલા ઘનને વિસ્તૃત સ્વરૂપમાં લખો : (ઉદા_22(2))

Hide | Show

જવાબ : આપેલ પદાવલિને  સાથે સરખાવતાં, તેથી નિત્યસમનો ઉપયોગ કરતાં,                


યોગ્ય નિત્યસમનો ઉપયોગ કરીને કિંમત શોધો : (ઉદા_23(1))

Hide | Show

જવાબ :                                                


યોગ્ય નિત્યસમનો ઉપયોગ કરીને કિંમત શોધો : (ઉદા_23(2))

Hide | Show

જવાબ :                                                      


અવયવ પાડો : (ઉદા_24)

Hide | Show

જવાબ : આ પદાવલીને નીચે પ્રમાણે પણ લખી શકાય.


અવયવ પાડો : (ઉદા_25)

Hide | Show

જવાબ :


નીચે આપેલી બહુપદી માટે અને  શોધો :  (સ્વા_2.2_2(2))

Hide | Show

જવાબ :

       

       

       

       

         

       

       

       


નીચેની બહુપદીની સામે દર્શાવેલ  ની કિમતો એ આપેલ બહુપદીનાં શૂન્યો છે કે નહી ચકાસો :  (સ્વા_2.2_3(4))

Hide | Show

જવાબ :

 

આમ,  નું શૂન્ય છે.

હા. આમ,  એ  નું શૂન્ય છે.


નીચેની બહુપદીની સામે દર્શાવેલ  ની કિમતો એ આપેલ બહુપદીનાં શૂન્યો છે કે નહી ચકાસો :  (સ્વા_2.2_3(7))

Hide | Show

જવાબ :

આમ,  એ બહુપદી  નું શૂન્ય છે.

 

           

આમ,  એ બહુપદી  નું શૂન્ય નથી.


બહુપદી  નો નીચેના ભાજક વડે ભાગાકાર કરો અને શેષ શોધો :  (સ્વા_2.3_1(1))

Hide | Show

જવાબ :


બહુપદી  નો નીચેના ભાજક વડે ભાગાકાર કરો અને શેષ શોધો :  (સ્વા_2.3_1(2))

Hide | Show

જવાબ :


બહુપદી  નો નીચેના ભાજક વડે ભાગાકાર કરો અને શેષ શોધો :  (સ્વા_2.3_1(5))

Hide | Show

જવાબ :


x એ  નો અવયવ છે કે નહિ તે ચકાસો. (સ્વા_2.3_3)

Hide | Show

જવાબ :


નીચે આપેલ બહુપદીમાંથી કઈ બહુપદીનો અવયવ  છે. તે નક્કી કરો :  (સ્વા_2.4_1(1))

Hide | Show

જવાબ :


નીચે આપેલ બહુપદીમાંથી કઈ બહુપદીનો અવયવ  છે. તે નક્કી કરો :  (સ્વા_2.4_1(2))

Hide | Show

જવાબ :


નીચે આપેલ બહુપદીમાંથી કઈ બહુપદીનો અવયવ  છે. તે નક્કી કરો :  (સ્વા_2.4_1(3))

Hide | Show

જવાબ :


નીચે આપેલ બહુપદીમાંથી કઈ બહુપદીનો અવયવ  છે. તે નક્કી કરો :  (સ્વા_2.4_1(4))

Hide | Show

જવાબ :


બહુપદી  એ આપેલ બહુપદી  નો અવયવ છે કે નહિ તે અવયવ પ્રમેય પરથી નક્કી કરો :  (સ્વા_2.4_2(2))

Hide | Show

જવાબ :


નીચેના દરેકમાં  એ નો એક અવયવ હોય તો ની કિમત શોધો : (સ્વા_2.4_3(2))

Hide | Show

જવાબ :


નીચેના દરેકમાં  એ નો એક અવયવ હોય તો  ની કિમત શોધો : (સ્વા_2.4_3(3))

Hide | Show

જવાબ :


અવયવ પાડો :  (સ્વા_2.4_4(1))

Hide | Show

જવાબ :


અવયવ પાડો :  (સ્વા_2.4_4(2))

Hide | Show

જવાબ :


અવયવ પાડો :  (સ્વા_2.4_4(3))

Hide | Show

જવાબ :


અવયવ પાડો :  (સ્વા_2.4_4(4))

Hide | Show

જવાબ :


અવયવ પાડો :  (સ્વા_2.4_5(2))

Hide | Show

જવાબ :


અવયવ પાડો :  (સ્વા_2.4_5(3))

Hide | Show

જવાબ :


અવયવ પાડો :  (સ્વા_2.4_5(4))

Hide | Show

જવાબ :


અવયવ પાડો :  (સ્વા_2.5_5(1))

Hide | Show

જવાબ :


અવયવ પાડો :  (સ્વા_2.5_5(2))

Hide | Show

જવાબ :


અવયવ પાડો : (સ્વા_2.5_11)

Hide | Show

જવાબ :


ચકાસો : (સ્વા_2.5_12)

Hide | Show

જવાબ :


નીચે લંબચોરસનાં ક્ષેત્રફળ દર્શાવેલ છે. તેમની સંભવિત લંબાઇ અને પહોળાઈ શોધો.  ક્ષેત્રફળ :   (સ્વા_2.5_15(1))

Hide | Show

જવાબ : આપણે જાણીએ છીએ

લંબચોરસનું ક્ષેત્રફળ = લંબાઇ  પહોળાઈ

આથી ક્ષેત્રફળની પદાવલિના બે અવયવો મેળવવાથી આપણને લંબચોરસની સંભવિત લંબાઇ તથા પહોળાઈ મળે. અહી, આપણે ક્ષેત્રફળની બૈજિક અભિવ્યક્તિના અવયવો મેળવીશું.

                       

                       

આમ, આપેલ ક્ષેત્રફળવાળા લંબચોરસની સંભવિત લંબાઇ અને પહોળાઈ અનુક્રમે  અને  છે.


નીચે લંબચોરસનાં ક્ષેત્રફળ દર્શાવેલ છે. તેમની સંભવિત લંબાઇ અને પહોળાઈ શોધો.  ક્ષેત્રફળ :  (સ્વા_2.5_15(2))

Hide | Show

જવાબ : આપણે જાણીએ છીએ

લંબચોરસનું ક્ષેત્રફળ = લંબાઇ  પહોળાઈ

આથી ક્ષેત્રફળની પદાવલિના બે અવયવો મેળવવાથી આપણને લંબચોરસની સંભવિત લંબાઇ તથા પહોળાઈ મળે. અહી, આપણે ક્ષેત્રફળની બૈજિક અભિવ્યક્તિના અવયવો મેળવીશું.

                       

                       

આમ, આપેલ ક્ષેત્રફળવાળા લંબચોરસની સંભવિત લંબાઇ અને પહોળાઈ અનુક્રમે  અને  છે.


નીચે લંબઘનનાં ઘનફળ દર્શાવેલ છે. તેમનાં શક્ય પરિમાણ શોધો. ઘનફળ :  (સ્વા_2.5_16(1))

Hide | Show

જવાબ : આપણે જાણીએ છીએ કે

લંબચોરસનું ઘનફળ = લંબાઇ  પહોળાઈ  ઊંચાઈ

આથી ઘનફળની પદાવલિના ત્રણ અવયવો મેળવવાથી આપણને લંબચોરસનાં શક્ય પરિમાણ મળે. અહી, આપણે ઘનફળની બૈજિક અભિવ્યક્તિના અવયવો મેળવીશું.

               

આમ, લંબઘનનાં પરિમાણોની એક શક્ય કિંમતો  અને  છે.


નીચે લંબઘનનાં ઘનફળ દર્શાવેલ છે. તેમનાં શક્ય પરિમાણ શોધો. ઘનફળ :  (સ્વા_2.5_16(2))

Hide | Show

જવાબ : આપણે જાણીએ છીએ કે

લંબચોરસનું ઘનફળ = લંબાઇ  પહોળાઈ  ઊંચાઈ

આથી ઘનફળની પદાવલિના ત્રણ અવયવો મેળવવાથી આપણને લંબચોરસનાં શક્ય પરિમાણ મળે. અહી, આપણે ઘનફળની બૈજિક અભિવ્યક્તિના અવયવો મેળવીશું.

                          

                                

                                

આમ, લંબઘનનાં પરિમાણોની એક શક્ય કિંમતો  અને છે.


px = x + 3x2 - 1  અને g(x) = 1 + xમાટે  વડે ભાગો. (ઉદા_6)

Hide | Show

જવાબ : આપણે આ ઉદાહરણનો ઉકેલ કેવી રીતે શોધી શકાય તેની સમજ નીચેનાં સોપાનો વડે મેળવીશું.

સોપાન 1 : ભાજ્ય  અને ભાજક  ને પ્રમાણિત સ્વરૂપમાં લખીએ એટલે કે ચલના ઘાતાંકના ઉતરતા ક્રમમાં પદોની ગોઠવણી કરીએ. તેથી ભાજ્ય  અને ભાજક .

સોપાન 2 : હવે આપણે ભાજ્યના પ્રથમ પદનો ભાજકના પ્રથમ પદ વડે ભાગાકાર કરીશું. એટલે કે  વડે ભાગીશું. તેથી ભાગફળનું પ્રથમ પદ મળશે.

 ભાગફળનું પ્રથમ પદ

સોપાન 3 : હવે આપણે ભાગફળના પ્રથમ પદને ભાજક સાથે ગુણીશું અને જે પરિણામ મળે તેને ભાજ્યમાંથી બાદ કરીશું એટલે કે,  વડે ગુણીશું અને ગુણાકાર  ને ભાજ્ય  માંથી બાદ કરીશું. તેથી આપણને શેષ તરીકે  મળશે.

સોપાન 4 : હવે આપણે શેષ   ને નવો ભાજ્ય ગણીશું. પણ ભાજક તેનો જ રહેશે. હવે આપણે ભાગફળ મેળવવા સોપાન 2 નો ઉપયોગ કરીશું. એટલે કે નવા ભાજ્યના પ્રથમ પદ  ને ભાજકના પ્રથમ પદ  વડે ભાગીશું. તેથી  મળશે. આ રીતે  એ ભાગફળનું બીજું પદ થશે.

ભાગફળનું બીજું પદ

નવું ભાગફળ

સોપાન 5 : હવે આપણે ભાગફળના બીજા પદને ભાજક સાથે ગુણીશું અને જે પરિણામ મળે તેને ભાજ્યમાંથી બાદ કરીશું. એટલે કે  વડે ગણીશું અને ગુણાકાર  ને ભાજ્ય  માંથી બાદ કરીશું. તેથી આપણને શેષ 1 મળશે.

આ પ્રક્રિયાને શેષ 0 ન થાય ત્યાં સુધી ચાલુ રાખવામાં આવે છે. અથવા નવા ભાજ્યની ઘાત એ ભાજકની ઘાત કરતાં ઓછી થાય ત્યાં સુધી ચાલુ રાખવામા આવે છે. આ તબક્કે નવું ભાજક એ શેષ બને છે અને ભાગફળોનો સરવાળો એ સમગ્ર ભાગફળ બને છે.

સોપાન 6 : અહી ભાગફળ એ  છે અને શેષ 1 છે.


બહુપદીવડે ભાગો. (ઉદા_7)

Hide | Show

જવાબ : ભાગાકાર કરતાં,


બહુપદીવડે ભાગી મળતાં શેષ શોધો. (ઉદા_8)

Hide | Show

જવાબ : ભાગાકાર કરતાં,


બહુપદીની ગુણિત છે કે નહીં તે ચકાસો. (ઉદા_10)

Hide | Show

જવાબ : તમે જાણો છો કે જો  વડે ભાગીએ અને શેષ 0 મળે તો  એ  ની ગુણિત થાય.

તેથી  લેતાં,

તેથી  વડે ભાગતા મળતી શેષ . તેથી  બહુપદી  નો અવયવ છે. એટલે કે  એ  નો ગુણિત છે.


 અને  નો અવયવ છે કે નહીં તે ચકાસો. (ઉદા_11)

Hide | Show

જવાબ :  નું શૂન્ય  છે.

ધારો કે,  અને

         

                 

                 

તેથી અવયવ પ્રમેય પરથી  એ  નો અવયવ છે.

વળી,

તેથી  નો અવયવ છે.


 ના અવયવો મધ્યમ પદને વિભાજિત કરીને અને અવયવ પ્રમેયનો ઉપયોગ કરીને મેળવો. (ઉદા_13)

Hide | Show

જવાબ : ઉકેલ 1 : મધ્યમ પદ વિભાજિત કરવાની રીત

આપણે એવી બે સંખ્યા  શોધીએ કે જેથી  થાય. હવે આપણે અવયવો મેળવીએ.

        ચાલો આપણે 30 ના અવયવોની જોડનો વિચાર કરીએ. તેમાંની કેટલીક 1 અને 30, 2 અને 15, 3 અને 10, 5 અને 6. આ બધી જોડમાંથી 2 અને 15 ની જોડ આપણને  આપે છે.

તેથી  

                      

                      

                      

ઉકેલ 2 : અવયવ પ્રમેયની મદદથી

 કહો.

જો  નાં શૂન્ય હોય તો,  

તેથી,  ચાલો  ની કેટલીક સંભવિત કિંમતો જોઈએ.

 હવે,

પરંતુ

તેથી  નો અવયવ છે.

તે જ પ્રમાણે પ્રયત્નો વડે  નો અવયવ છે તે નક્કી થઈ શકે.

                  

                 


અવયવ પ્રમેયનો ઉપયોગ કરીને  ના અવયવ પાડો. (ઉદા_14)

Hide | Show

જવાબ : ધારો કે  હવે જો તો સ્પષ્ટ છે કે  અચળ પદ છે. તેથી . તેથી  ના અવયવો શોધવા માટે વિચાર કરો.

6 ના અવયવો : 1, 2, 3 અને 6

હવે,

તેથી,  એ  નો અવયવ છે.

આ ઉપરાંત,

તેથી,  એ  નો અવયવ છે.

તેથી,


અવયવ પાડો :  (ઉદા_15)

Hide | Show

જવાબ : ધારો કે,

હવે આપણે  ના બધા જ અવયવો વિચારતાં તેમાંનાં કેટલાક છે.

આપણે પ્રયત્નો વડે જાણી શકીએ કે  તેથી  એ  નો અવયવ છે.

હવે,

                                        


નું વિસ્તરણ કરો. (ઉદા_19)

Hide | Show

જવાબ : આપેલ પદાવલિ  સાથે સરખાવતાં,

નિત્યસમનો ઉપયોગ કરતાં,

               


નું વિસ્તરણ કરો. (ઉદા_20)

Hide | Show

જવાબ : આપેલ પદાવલિ  સાથે સરખાવતાં,

નિત્યસમનો ઉપયોગ કરતાં,

                      


There are No Content Availble For this Chapter

Take a Test

Choose your Test :

બહુપદીઓ

ગણિત

Browse & Download GSEB Books For ધોરણ ૦૯ All Subjects

The GSEB Books for class 10 are designed as per the syllabus followed Gujarat Secondary and Higher Secondary Education Board provides key detailed, and a through solutions to all the questions relating to the GSEB textbooks.

The purpose is to provide help to the students with their homework, preparing for the examinations and personal learning. These books are very helpful for the preparation of examination.

For more details about the GSEB books for Class 10, you can access the PDF which is as in the above given links for the same.