GSEB Solutions for ધોરણ ૧૦ Gujarati

જવાબ : કવિ સ્નેહનું ઝરણું દીકરીને કહે છે.

જવાબ : દીકરીને માથે હાથ ફેરવવો એટલે દીકરીને વહાલ કરી મનોમન આશિષ આપવી, તેની કાળજી લેવી વગેરે અને દીકરી હાથ દે એટલે દીકરી પિતાને સહારો આપે, ઘડપણની લાકડી બને, હૂંફ આપે વગેરે માની શકાય.

જવાબ : આ “દીકરી” રૂપી ગઝલમાં એક પિતાની નજરે દીકરીનુ વાત્સલ્ય અને દીકરીના મધુર વ્યક્તિત્વને આલેખવામાં કવિ સફળ રહ્યા છે. કવિના વર્ણનમાં કવિને સ્વર્ગની એક એક દેવીમાં દીકરીની ઝલક દેખાય છે. કવિને દીકરીમાં સુખડ ચંદનની સુગંધ, અને કુમકુમના તિલકનું સૌદર્ય દેખાય છે. આમ કવિને દેવ – દેવીઓ અને તેમની પુજા સામગ્રીમાં પવિત્ર દીકરીની ઝલકના દર્શન થાય છે.

જવાબ : કવિશ્રી અશોક ચાવડા “બેદિલ” તખ્ખ્લુસથી જાણીતા છે.

જવાબ : ‘બેદિલ’ તખ્ખલુસથી જાણીતા કવિશ્રી અશોક ચાવડાનું વતન સુરેંદ્રનગર જિલ્લાનું મનડાસર ગામ છે. હાલ તેઓ ગુજરાત આયુવેર્દિક યુનિવર્સિટીમાં મદદનીશ રજિસ્ટ્રાર તરીકે ફરજ બજાવે છે. "પગલા તળાવમાં, “પગરવ તળાવમાં” આ તેમણે રચેલા ગઝલસંગ્રહો છે. “ડાળખીથી સાવ છૂટા” નામનો કવિતા સંગ્રહ પણ તેમણે લખ્યો છે. તેમને સાહિત્ય અકાદમી દિલ્હીનો યુવા પુરસ્કાર અને ગુજરાત સાહિત્ય અકાદમીના યુવા ગૌરવ પુરસ્કાર તથા અન્ય પુરસ્કારોથી તેઓ પુરસ્કૃત થયા છે.

જવાબ : આ ગઝલરૂપી કવિતામાં કવિએ વહાલનો દરિયો એવી દિકરીના ગૌરવભર્યા સ્થાન અને મનની સંવેદનાનું આલેખન કર્યુ છે.

જવાબ : કવિએ દીકરી કાવ્યમાં દીકરીના ગૌરવભર્યા સ્થાન અને માનની સંવેદનાનું સુંદર આલેખન કર્યુ છે. સ્વર્ગની એકેક દેવીની ઝલક દીકરીમાં દેખાય છે. દીકરી સ્નેહનું ઝરણું છે. તેની હાજરી સુગંધ અને શીતળતા આપે છે. મા બાપ ખડકમાંથી જેમ શીલ્પ કોતરાય તેવા જતનથી દીકરીને ઉછેરે છે. ભારતીય સંસ્કૃતિના પ્રતિકો ધ્વારા કવિએ દીકરીનું વ્યક્તિત્વ આલેખ્યું છે. દીકરી મોટી થાય પછી સમજણી દીકરી બાપને હાથ દે છે, સહારો આપે છે, કવિને આવુ ચિત્ર નાજૂક અને યાદગાર લાગે છે. દીકરીની વિદાય પછી ભીની થતી પાંપણમાં કવિને દરેક વખતે દીકરી પ્રત્યક્ષ થાય છે. એક પિતાની નજરે આલેખાયેલું દીકરીનું વત્સલ અને મધુર વ્યક્તિત્વ આપણને આ ગઝલમાં પ્રતિત થાય છે.

જવાબ : અશોક ચાવડાનું વતન સુરેન્દ્રનગર જીલ્લામાં આવેલું છે.

જવાબ : દીકરી ફડકમાં રોજ ઉછરે છે.

જવાબ : ‘દીકરી’ ગઝલના રચયિતાનું જન્મસ્થળ સુરેન્દ્રનગર જીલ્લાનું મનડાસર ગામ છે.

જવાબ : દીકરી એ સ્નેહનું ઝરણું છે.

જવાબ : અશોક ચાવડા ગુજરાત આયુર્વેદિક યુનિવર્સિટીમાં મદદનીશ રજીસ્ટ્રાર તરીકે ફરજ બજાવે છે.

જવાબ : ‘દીકરી’ કાવ્યનો સાહિત્ય પ્રકાર ગઝલ છે.

જવાબ : ‘બોદિલ’ એ અશોક ચાવડાનું ઉપનામ છે.

જવાબ : “દીકરી” કાવ્યના કવિનું નામ અશોક ચાવડા છે.

જવાબ : દીકરી ગૌરી વ્રત કરે છે.

જવાબ : દીકરી હાથ દે એટલે દીકરી પિતાને સહારો આપે, ઘડપણની લાકડી બને, હૂંફ આપે વગેરે માની શકાય.

જવાબ : દીકરીને માથે હાથ ફેરવવો એટલે દીકરીને વહાલ કરી મનોમન આશિષ આપવી, તેની કાળજી લેવી વગેરે.

જવાબ : કોઈ વરસોથી દીકરીનું શિલ્પ ખડકમાં કોતરે છે.

જવાબ : 'દીકરી’  ગઝલમાં કવિ સ્નેહનું ઝરણું દીકરીને કહે છે.

જવાબ : દીકરીના અને દીકરાના ઉછેરમાં કોઈ પ્રકારનો ભેદભાવ ન હોય તે દરેક પરિવાર માટે મહત્વનો   વિષય છે. દીકરીના ઉછેરમાં, શિક્ષણમાં, કે પોષણમાં કોઈ પ્રકારનો તફાવત ન હોવો જોઈએ. દીકરી પારકી થાપણ નથી, તે તો તુલસીનો ક્યારો છે અને તે તુલસીના જેટલીજ પવિત્ર પણ છે. તુલસીને જેમ ક્યારામાં પાણીનું સિંચન કરીએ તેમ દીકરીમાં પણ સારા સંસ્કારનું સિંચન દરેક મા બાપે કરવું જોઈએ. જેથી તે જ્યાં રહે ત્યાં પોતાની મધુર વાણી અને ઉચ્ચ સંસ્કારથી સૌને પ્રિય લાગે અને સૌના દિલ જીતી શકે. દીકરી ઘરમાં મા-બાપ કે ભાઈથી ડરીને રહે, તેને સ્વતંત્રતા ન મળે, પોતાના મોજશોખ પુરા ન કરી શકે તેવું વાતાવરણ ન હોવું જોઈએ. દીકરી અસામાજિક તત્વો અને અન્યાય સામે અવાજ ઉઠાવી શકે ને સાથે સાથે પોતાનું રક્ષણ કરી શકે તેવી કેળવણી અને ઉછેર એ આજના સમયની માંગ છે. આજે દીકરીઓ માટે ચિત્રકામ, નૃત્ય, ભારતીય પરંપરાગત રાસ- દાંડિયા, ગરબા વગેરે માટે શિક્ષણ વર્ગો પણ ખૂલ્યા છે.આજની દીકરી ગમે તેવી વિકટ પરિસ્થિતિમાં પોતાને સાચવી શકે અને લડી શકે તથા સમય આવ્યે પોતાના પરિવારનું ગુજરાન ચલાવી શકે તેવી સક્ષમ હોવી જ જોઈએ.દીકરીને પોતાના પતિ તથા સંતાનો સાથે પાયાની મૂળભૂત સુવિધાઓ સાથે પોતાનું જીવન ગુજારી શકે તેનો સર્વાંગી વિકાસ થાય તેવી તમામ તકો અને સગવડો મળવી જ જોઈએ તેવી આપણા સૌની ફરજ છે. પિયર અને સાસરી એમ બન્ને કુળને ઉજાળનાર દીકરીનો યોગ્ય ઉછેર જ તેને પુરૂષ સમોવડી બનાવશે.

જવાબ :

સ્નેહ – પ્રેમ

ફડક- ચિંતા

શિર – મસ્તક

ફલક – વિસ્તાર

પલક – પાંપણનો પલકારો

ઝલક – શોભા, તેજસ્વિતા

ખડક – ધારદાર, ભેખડ

ગૌરીવ્રત – ગૌરી (પાર્વતી) પુજાનું વ્રત

જવાબ :

શરમ – બેશરમી

સમજ – અણસમજ

ભીનું – સૂકું

સ્વર્ગ- નરક

જવાબ :

માથે હાથ ફેરવવો – આશિષ આપવા, કાળજી લેવી

હાથ દેવો – સહારો આપવો, હૂંફ આપવી.